INTERVISTË EKSKLUZIVE ME SHKELQESINË E TIJ, AMBASADORIN E ZVICRËS NË KOSOVË, Z. JÜRG SPRECHER
Intervistoi: Dashnim HEBIBI, Cyrih
“SWISSCOY në Kosovë është deri më tani angazhimi më i madh i Ushtrisë Zvicerane në kuadër të promovimit të paqes. Që nga viti 1999, deri në 215 pjesëtarë të ushtrisë për çdo kontingjent janë në shërbim të forcave të KFOR-it në Kosovë. Me këtë kontribut, Zvicra përmes ushtrisë së saj të paqes mbështet sigurinë dhe stabilitetin në vend”, tha ndër të tjera Shkëlqesia e Tij për helveticALforum.ch, Ambasadori Sprecher.
Është një nder i madh dhe një kënaqësi e veçantë për redaksinë tonë të zhvillojë këtë intervistë ekskluzive me Shkëlqesinë e Tij, z. Jürg Sprecher, Ambasador i Zvicrës në Republikën e Kosovës.
Zvicra ka qenë gjithmonë një mike e sinqertë dhe mbështetëse e palëkundur e Kosovës – në paqe, zhvillim dhe përparim. Në këtë bisedë të hapur dhe miqësore, Ambasadori Sprecher ndan mendimet e tij mbi marrëdhëniet e ngushta ndërmjet dy vendeve, bashkëpunimin në fusha të ndryshme dhe miqësinë që lidh popujt tanë.
Ne i shprehim falënderimet më të sinqerta Ambasadorit për kohën e çmuar dhe përgjigjet e tij të hapura.
Shkëlqesia Juaj, z. Jürg Sprecher, Zvicra ka dëshmuar për dekada mbështetje konkrete për Kosovën. Si janë marrëdhëniet tuaja personale me udhëheqësit politikë të Kosovës?
Zvicra ka mbajtur prej shumë vitesh marrëdhënie të ngushta dhe miqësore me Kosovën – si në nivel politik, ashtu edhe personal. Mbështetja jonë është gjithmonë bazuar në bashkëpunim konkret, qoftë në forcimin institucional, zhvillimin ekonomik ose në fushën e migracionit. Kjo ka bërë që Zvicra të perceptohet në Kosovë si partnere e besueshme dhe e respektuar. Nënshkrimi i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë midis Kosovës dhe EFTA-s në janar, në Davos, është vetëm një dëshmi e kësaj marrëdhënieje të ngushtë.
Edhe marrëdhëniet e mia personale me drejtuesit politikë të vendit janë të mira, të hapura dhe të mbështetura në respekt të ndërsjellë. Të dyja vendet tona janë shtete të vogla, gjë që e lehtëson komunikimin e drejtpërdrejtë. Vizita e fundit shtetërore e Presidentes Osmani në Zvicër e theksoi edhe një herë këtë lidhje dhe fuqizoi synimin tonë të përbashkët për thellimin e mëtejshëm të bashkëpunimit.
E dimë që Zvicra ka kontribuar ndjeshëm në paqen dhe zhvillimin e Kosovës. Në cilat fusha përqendrohet më shumë ky angazhim sot?
Zvicra është angazhuar prej shumë vitesh në fusha të ndryshme në Kosovë, dhe ky angazhim mbetet i gjerë edhe sot.
SWISSCOY në Kosovë është angazhimi më i madh i Ushtrisë Zvicerane në kuadër të promovimit të paqes.
Që nga viti 1999, deri në 215 pjesëtarë të ushtrisë për çdo kontingjent janë në shërbim të KFOR-it. Me këtë kontribut, Zvicra mbështet sigurinë dhe stabilitetin në vend. Përveç kësaj, jemi të pranishëm edhe në kuadër të promovimit civil të paqes dhe përmes instrumenteve të ndryshme të bashkëpunimit ndërkombëtar.
Në Programin e Bashkëpunimit të Zvicrës për Kosovën 2022–2025, fokusi është në tre fusha kryesore:
1. Qeverisja demokratike, decentralizimi dhe paqja
Mbështesim institucionet dhe shoqërinë civile për forcimin e proceseve demokratike, sundimin e ligjit, dialogut dhe kohezionit social.
2. Zhvillimi ekonomik i qëndrueshëm
Mbështesim Kosovën në arritjen e rritjes së qëndrueshme përmes përmirësimit të kushteve të përgjithshme, zhvillimit të sektorit privat dhe rritjes së aftësive profesionale të të rinjve.
3. Ndryshimet klimatike, uji dhe shëndetësia
Fokusi është te mbrojtja e burimeve natyrore, furnizimi i qëndrueshëm me ujë dhe forcimi i sektorit shëndetësor. Të gjitha këto aktivitete realizohen në partneritet të ngushtë me institucionet kosovare, shoqërinë civile, sektorin privat dhe organizatat ndërkombëtare – gjë që për ne ka rëndësi të veçantë.
Si mund Kosova të mbështesë më mirë qytetarët e saj që jetojnë dhe punojnë në Zvicër?
Nuk është në kompetencën e Zvicrës të shprehet mbi këtë çështje.
Si e shihni mundësinë e themelimit të një universiteti shqiptar në Zvicër, duke pasur parasysh numrin e madh të studentëve nga Kosova dhe Ballkani?
Në Zvicër, sistemi universitar është i organizuar në nivel kantonal dhe universitetet e reja duhet të përmbushin një sërë kërkesash ligjore. Sekretariati Shtetëror për Arsim, Kërkim dhe Inovacion (SBFI) është institucioni qendror që merret me çështjet e arsimit të lartë.
Ndeshja Zvicër–Kosovë po afron – një ngjarje që për shumë shqiptarë përjetohet si “zemër e ndarë”. A do ta ndiqni dhe përkrahni këtë ndeshje?
Po, do ta ndjek me shumë interes. Për shumë njerëz – si në Zvicër ashtu edhe në Kosovë – kjo ndeshje ka një domethënie të veçantë emocionale. Sukseset e përfaqësueses zvicerane shpesh ndiqen me gëzim edhe në Kosovë, jo vetëm sepse shumë lojtarë me prejardhje kosovare luajnë rol të rëndësishëm në ekipet tona kombëtare, si në atë të meshkujve ashtu edhe të femrave.
Kjo është një shembull i bukur i lidhjeve të ngushta mes dy vendeve. Personalisht, do ta ndjek ndeshjen në Prishtinë, së bashku me ekipin e Ambasadës, dhe natyrisht do të përkrah përfaqësuesen tonë kombëtare. Sporti ka fuqinë të bashkojë njerëzit, pavarësisht prejardhjes apo historisë.
Zvicra ka traditë të fuqishme në promovimin e kulturës dhe artit. Si mund të zhvillohet më tej bashkëpunimi kulturor Zvicër–Kosovë?
Zvicra ka një traditë të gjatë në mbështetjen e kulturës dhe artit – jo vetëm si shprehje e kreativitetit, por edhe si mjet për të afruar njerëzit, për të promovuar pjesëmarrjen shoqërore dhe për të kapërcyer ndarjet.
Edhe në Kosovë, Zvicra është një partnere e besueshme: jemi donatori më i madh bilateral për mbështetjen e kulturës. Angazhimi ynë përfshin projekte të vogla në muzikë, teatër, art pamor dhe letërsi, deri te ngjarje të mëdha kulturore që mbështesin skenën lokale.
Diaspora kosovare në Zvicër është një faktor shumë i rëndësishëm, sepse ndërton ura të reja dhe e mban të gjallë shkëmbimin kulturor mes vendeve tona. Në këtë bazë, iniciativa të ardhshme si shkëmbime artistike, festivale të përbashkëta, programe edukative dhe bashkëpunime digjitale mund të nxisin më shumë takime dhe kohezion shoqëror.
Sa i rëndësishëm është sporti në ndërtimin e urave të miqësisë dhe integrimit mes dy vendeve? A ka projekte konkrete që Zvicra mbështet në Kosovë në fushën e sportit?
Sporti mund t’i afrojë njerëzit dhe ta forcojë kohezionin shoqëror – dhe kjo vlen edhe në nivel ndërkombëtar. Bashkëpunimi ynë aktual me Kosovën përqendrohet në fushat e përmendura më lart, por ne përshëndesim çdo iniciativë që përmes sportit nxit takime dhe miqësi.
Si mund të forcohet bashkëpunimi midis komunitetit shqiptar dhe atij zviceran në fushën e bamirësisë dhe projekteve sociale?
Të dyja vendet janë të ndryshme dhe pluraliste. Zvicra i kushton vëmendje të madhe mbrojtjes së kësaj diversiteti dhe të drejtave të minoriteteve – në Kosovë, në Ballkanin Perëndimor dhe në nivel ndërkombëtar. Në këtë kontekst, ne mirëpresim iniciativat që nxisin bashkëpunimin, projektet e përbashkëta dhe rrjetëzimin e organizatave, me qëllim forcimin e kohezionit shoqëror dhe ndihmën aty ku është më e nevojshme.
Si mund të inspirohen të rinjtë shqiptarë që jetojnë në Zvicër të kontribuojnë pozitivisht në komunitetin e tyre dhe në Kosovë – sipas shembullit zviceran?
Të rinjtë nga Kosova që jetojnë në Zvicër kanë shumë mundësi për të kontribuar pozitivisht në nivele të ndryshme.
Shumë prej tyre ndjejnë lidhje të fortë me Kosovën dhe kulturën e tyre – gjë që i motivon edhe më shumë.Zvicra mund të shërbejë si shembull frymëzimi, me traditën e saj të solidaritetit, angazhimit për të mirën e përbashkët dhe pjesëmarrjes aktive në jetën shoqërore.
Përfundim
Kjo intervistë nënvizon marrëdhëniet e thella dhe miqësore midis Zvicrës dhe Kosovës – një partneritet i bazuar në respekt, bashkëpunim dhe vizion të përbashkët për paqe, zhvillim dhe qëndrueshmëri. Biseda me Shkëlqesinë e Tij, Ambasadorin Jürg Sprecher, tregon qartë thellësinë dhe rëndësinë e kësaj marrëdhënieje: nga bashkëpunimi në fusha si qeverisja, ekonomia, kultura, sporti dhe paqja, deri te lidhjet personale dhe respekti i ndërsjellë. Fjalët e Ambasadorit na kujtojnë se Zvicra mbetet një partnere e besueshme dhe një urë për Kosovën, duke mbështetur zhvillimin e qëndrueshëm dhe një të ardhme më të mirë për qytetarët e saj. Kjo intervistë për helveticALforum është një dëshmi e gjallë e vlerave të përbashkëta, solidaritetit dhe vizionit për një partneritet të fortë mes dy vendeve.
Fotografitë nga EDA‑s (Departamenti Federal i Punëve të Jashtme i Zvicrës)
/ Intervista në gjuhën gjermane
Jürg Sprecher: Schweiz und Kosovo – Freundschaft, die die Zukunft baut
EXKLUSIVES INTERVIEW MIT SEINER EXZELLENZ, DEM BOTSCHAFTER DER SCHWEIZ IN KOSOVO, HERRN JÜRG SPRECHER
Interview geführt von Dashnim HEBIBI, Zürich
„„SWISSCOY im Kosovo ist bisher das größte Engagement der Schweizer Armee im Rahmen der Friedensförderung.
Seit 1999 sind bis zu 215 Angehörige der Armee pro Kontingent im Dienst der Kosovo-Kräfte (KFOR). Mit diesem Beitrag unterstützt die Schweiz über ihre Friedensarmee die Sicherheit und Stabilität im Land“, sagte unter anderem Seine Exzellenz Herr Sprecher.
Es ist eine große Ehre und besondere Freude für unsere Redaktion, dieses exklusive Interview mit Seiner Exzellenz, Herrn Jürg Sprecher, Botschafter der Schweiz in der Republik Kosovo, zu führen.
Die Schweiz war schon immer ein aufrichtiger Freund und unerschütterlicher Unterstützer des Kosovo – in Frieden, Entwicklung und Fortschritt.
In diesem offenen und freundschaftlichen Gespräch teilt Botschafter Sprecher seine Gedanken zu den engen Beziehungen zwischen den beiden Ländern, der Zusammenarbeit in verschiedenen Bereichen und der Freundschaft, die unsere Völker verbindet.
Wir danken dem Botschafter aufrichtig für die wertvolle Zeit, die er mit uns geteilt hat, und für seine ehrlichen Antworten.
Ihre Exzellenz, Herr Jürg Sprecher, Botschafter der Schweiz im Kosovo – die Schweiz hat über Jahrzehnte hinweg ihre Unterstützung für Kosovo durch konkrete Maßnahmen bewiesen. Können Sie uns über Ihre persönlichen Beziehungen zu den politischen Führungspersonen Kosovos berichten?
Die Schweiz unterhält seit vielen Jahren enge und freundschaftliche Beziehungen zum Kosovo – sowohl auf politischer als auch auf persönlicher Ebene.
Unsere Unterstützung war stets von konkreter Zusammenarbeit geprägt, sei es bei der institutionellen Stärkung, der wirtschaftlichen Entwicklung oder im Bereich Migration.
Dies hat dazu beigetragen, dass die Schweiz im Kosovo als vertrauenswürdiger und respektierter Partner wahrgenommen wird.
Die Unterzeichnung des Freihandelsabkommens zwischen dem Kosovo und der EFTA im Januar in Davos ist nur ein Beweis für diese enge Beziehung.
Auch meine persönlichen Beziehungen zu den politischen Führungspersonen des Landes sind gut und von Offenheit sowie gegenseitigem Respekt geprägt.
Unsere beiden Länder sind kleine Staaten, was die direkte Kommunikation erleichtert.
Der letzte Staatsbesuch von Präsidentin Osmani in der Schweiz hat diese Verbindung einmal mehr hervorgehoben und unser gemeinsames Ziel gestärkt, die Zusammenarbeit weiter zu vertiefen.
Wir wissen, dass die Schweiz wesentlich zum Frieden und zur Entwicklung des Kosovo beigetragen hat. Auf welche Bereiche konzentriert sich dieses Engagement derzeit am meisten?
Die Schweiz engagiert sich seit vielen Jahren in verschiedenen Bereichen im Kosovo, und dieses Engagement bleibt weiterhin sehr umfassend.
SWISSCOY im Kosovo ist bisher das größte Engagement der Schweizer Armee im Rahmen der Friedensförderung.
Seit 1999 sind bis zu 215 Angehörige der Armee pro Kontingent im Dienst der Kosovo-Kräfte (KFOR). Mit diesem Beitrag unterstützt die Schweiz über ihre Friedensarmee die Sicherheit und Stabilität im Land.
Darüber hinaus sind wir auch im Rahmen der zivilen Friedensförderung und verschiedener Instrumente der internationalen Zusammenarbeit im Kosovo präsent.
Im aktuellen Schweizer Kooperationsprogramm für den Kosovo 2022–2025 konzentrieren wir uns auf drei thematische Kernbereiche:
• Demokratische Regierungsführung, Dezentralisierung und Frieden:
Wir unterstützen Institutionen und Akteure der Zivilgesellschaft, um demokratische Prozesse zu stärken, den Rechtsstaat zu fördern und Dialog sowie sozialen Zusammenhalt zu ermöglichen.
• Nachhaltige wirtschaftliche Entwicklung:
Wir unterstützen den Kosovo dabei, ein nachhaltiges Wachstum durch Verbesserung der allgemeinen Rahmenbedingungen zu erreichen – einschließlich der Förderung des Privatsektors und der Verbesserung der beruflichen Fähigkeiten der Jugendlichen.
• Klimawandel, Wasser und Gesundheit:
Hier liegt der Fokus auf dem Schutz der natürlichen Ressourcen, der Entwicklung einer nachhaltigen Wasserversorgung und der Stärkung des Gesundheitssektors.
Die Schweiz bringt in diesen Bereichen langjährige Erfahrung und technische Expertise ein. All diese Aktivitäten werden nicht unabhängig von der Schweiz durchgeführt, sondern in enger Partnerschaft mit kosovarischen Institutionen, der Zivilgesellschaft, dem Privatsektor und internationalen Organisationen.
Dies ist für uns von großer Bedeutung.
Weitere Informationen und das gesamte Schweizer Kooperationsprogramm für den Kosovo 2022–2025 finden Sie hier:
https://www.eda.admin.ch/publikationen/de/deza/programme/swiss-cooperation-programme-kosovo-2022-2025.html
Nach Ihrer Meinung – was kann der Kosovo tun, um seine Bürgerinnen und Bürger, die in der Schweiz leben und arbeiten, besser zu unterstützen?
Es liegt nicht in der Kompetenz der Schweiz, zu dieser Frage Stellung zu nehmen.
Wie sehen Sie die Möglichkeit der Gründung einer albanischen Universität in der Schweiz, angesichts der großen Zahl von Studierenden aus Kosovo und anderen Teilen des Balkans?
In der Schweiz ist das Universitätssystem kantonal organisiert, und neue Universitäten müssen eine Reihe von gesetzlichen Anforderungen erfüllen.
Das Staatssekretariat für Bildung, Forschung und Innovation (SBFI) ist die zentrale Institution, die sich mit Fragen der höheren Bildung befasst.
Das Fußballspiel zwischen der Schweiz und Kosovo steht bevor – ein Ereignis, das für viele Albaner als „gespaltenes Herz“ erlebt wird. Werden Sie dieses Spiel verfolgen und unterstützen?
Ja, ich werde dieses Spiel mit großem Interesse verfolgen.
Für viele Menschen – sowohl in der Schweiz als auch im Kosovo – hat dieses Spiel eine besondere emotionale Bedeutung. Die Erfolge der Schweizer Nationalteams werden oft auch im Kosovo mit Freude verfolgt, nicht zuletzt, weil viele Spielerinnen und Spieler kosovarischer Herkunft eine wichtige Rolle in unseren Nationalteams, sowohl bei den Männern als auch bei den Frauen, spielen. Dies ist ein schönes Beispiel dafür, wie eng unsere beiden Länder verbunden sind.
Ich persönlich werde das Spiel hier in Pristina verfolgen, zusammen mit dem Team der Botschaft, und natürlich unser Nationalteam unterstützen. Sport hat eine besondere Kraft, Menschen zusammenzubringen, unabhängig von Herkunft oder Geschichte.
Ich glaube, dieses Spiel zeigt auf außergewöhnliche Weise, wie eng Schweiz und Kosovo durch Freundschaft – aber auch durch die Liebe zum Fußball – verbunden sind.
Die Schweiz hat eine starke Tradition in der Förderung von Kultur und Kunst. Wie kann die kulturelle Zusammenarbeit zwischen der Schweiz und Kosovo weiterentwickelt werden?
Die Schweiz hat eine lange Tradition in der Unterstützung von Kultur und Kunst – nicht nur als Ausdruck von Kreativität, sondern auch als Mittel, Menschen näher zusammenzubringen, gesellschaftliche Teilhabe zu fördern und mögliche Trennungen zu überwinden. Auch im Kosovo ist die Schweiz eine vertrauenswürdige Partnerin: Wir sind der größte bilaterale Geber für die Kulturförderung im Land.
Unser Engagement reicht von kleinen Projekten in Musik, Theater, bildender Kunst oder Literatur bis hin zu großen kulturellen Veranstaltungen, bei denen wir die lokale Szene unterstützen und sichtbar machen.
Ein sehr wichtiger Faktor ist auch die aktive kosovarische Diaspora in der Schweiz, die bereits viele Brücken baut und den Austausch zwischen unseren beiden Ländern lebendig hält.
Darauf aufbauend können zukünftige Initiativen wie künstlerische Austausche, gemeinsame Festivals, Bildungsprogramme und digitale Kooperationen noch mehr Begegnungen ermöglichen, kulturelle Vielfalt zeigen und den gesellschaftlichen Zusammenhalt stärken.
Wie wichtig ist Sport, um Brücken der Freundschaft und Integration zwischen den beiden Ländern zu bauen? Gibt es spezielle Projekte, die die Schweiz im Bereich Sport und körperliche Erziehung im Kosovo unterstützt?
Sport kann Menschen zusammenbringen und den gesellschaftlichen Zusammenhalt stärken – und dies ist auch auf internationaler Ebene eine wertvolle Herangehensweise. Unsere Zusammenarbeit mit dem Kosovo konzentriert sich derzeit auf die oben genannten Bereiche. Wir begrüßen jedoch jede Initiative, die durch Sport Begegnungen und Freundschaften zwischen Menschen fördert.
Die Schweiz hat eine lange Geschichte in Wohltätigkeit und humanitärer Hilfe. Wie kann die Zusammenarbeit zwischen der albanischen Gemeinschaft und der Schweizer Gemeinschaft im Bereich Wohltätigkeit und sozialen Projekten gestärkt werden?
Sowohl die Schweiz als auch der Kosovo sind vielfältige und pluralistische Länder.
Die Schweiz legt großen Wert auf den Schutz dieser Vielfalt und der Rechte von Minderheiten – im Kosovo, auf dem Westbalkan und international.
In diesem Kontext begrüßen wir Initiativen, die Zusammenarbeit, gemeinsame Projekte oder Vernetzungen von Organisationen fördern, um Partnerschaften und gesellschaftlichen Zusammenhalt zu stärken und Hilfe dort zu leisten, wo sie am dringendsten benötigt wird.
Wie können junge Albanerinnen und Albaner, die in der Schweiz leben, inspiriert werden, positiv in ihrer Gemeinschaft und auch im Kosovo mitzuwirken – nach dem Vorbild der Schweiz?
Junge Kosovaren, die in der Schweiz leben, haben viele Möglichkeiten, auf unterschiedlichen Ebenen positiv beizutragen. Viele von ihnen fühlen eine starke Verbindung zum Kosovo und seiner Kultur, was sie zusätzlich in ihrem Engagement motiviert. Ein inspirierendes Beispiel kann die Schweiz selbst sein, die traditionell Solidarität, Engagement für das Gemeinwohl und aktive gesellschaftliche Teilnahme schätzt.
Dieses Interview unterstreicht die tiefen und freundschaftlichen Beziehungen zwischen der Schweiz und Kosovo – eine Partnerschaft, die auf Respekt, Zusammenarbeit und einer gemeinsamen Vision für Frieden, Entwicklung und Nachhaltigkeit basiert.
Das Gespräch mit Seiner Exzellenz, Botschafter Jürg Sprecher, zeigt deutlich die Tiefe und Bedeutung der Beziehungen zwischen der Schweiz und Kosovo. Von der Zusammenarbeit in verschiedenen Bereichen – Regierungsführung, wirtschaftliche Entwicklung, Kultur, Sport und Frieden – bis hin zu persönlichen Verbindungen und gegenseitigem Respekt, erweist sich die Freundschaft zwischen den beiden Ländern als unerschütterlich und strategisch.
Die Worte des Botschafters erinnern uns daran, dass die Schweiz ein vertrauenswürdiger Partner und eine Brücke für den Kosovo bleibt, indem sie nachhaltige Entwicklung und die Schaffung einer besseren Zukunft für seine Bürgerinnen und Bürger unterstützt.
Dieses Interview ist ein lebendiger Beweis für gemeinsame Werte, Solidarität und die Vision einer starken Partnerschaft zwischen zwei Ländern.
