Nga: Dashnim HEBIBI
Në korrik e gusht, kushdo që shkel rrugët e Evropës, nga brigjet e Adriatikut deri në autostradat gjermane, sheh të njëjtën pamje: autobusë të mbushur plot shqiptarë. Nga të gjitha trojet, me theks e dialekte të ndryshme, por me të njëjtën zemër, të njëjtën shpresë dhe të njëjtin mall. Disa nisen drejt Evropës, të tjerë kthehen në vendlindje, me dhurata në duar e lot në sy.
Është një rrugëtim i dyfishtë: krenari dhe dhimbje.
Krenari, sepse kjo mërgatë ka qenë gjithmonë gjaku që ka rrahur zemrën e kombit. Në ditët më të errëta, kur Kosova ishte e mbërthyer nga dhuna dhe mjerimi, ata që jetonin larg ndanë kafshatën e bukës, dërguan para në çdo cep të vendit, mbajtën gjallë familje të tëra. Dhe jo vetëm kaq – shumë prej tyre u kthyen për të luftuar, dhanë gjithçka, edhe jetën, për lirinë. Lirinë e asaj Kosove që e duam të lirë, të drejtë dhe të barabartë.
Dhimbje, sepse sot, në vend që të ndërtohet një atdhe ku të rinjtë të kenë shpresë, ata mbushin autobusët për në perëndim. Në çdo stacion, valixhe të mëdha, çanta shpine, dhe sytë e mbushur me pritje. Rrugët nga Serbia drejt Kroacisë e Hungarisë, autostradat për në Austri, Zvicër, Gjermani, Francë e Itali – janë të ngarkuara me këtë karvan ikjesh.
Në kufijtë e Hungarisë dhe Kroacisë, autobusët ndalen. Të rinjtë zbresin, radhiten para policëve, pasaportat në duar. Pyetja e parë gjithmonë e njëjtë:
“Ku po shkoni?
Sa para keni me vete?
Sa do të qëndroni?”
Një proces i ftohtë, por që për ta ka gjithmonë një ngarkesë emocionale – një përzierje frike e shprese.
Në xhepa fshehin gjëra të vogla – ndonjë paketë cigare, ndonjë ushqim – si një kujtim nga vendi, por edhe si mbrojtje nga çmimet e larta të perëndimit. Për shumë prej tyre, ky është edhe një rast për të lënë duhanin, jo nga vendimi, por nga pamundësia.
Në rrugën nga Presheva drejt Batrovcit, kufirit me Kroacinë, shfaqet një panoramë e dhimbshme: mbi dhjetë autobusë me targa të Kosovës, njëri pas tjetrit, duke u nisur drejt Evropës. Nëse numëron edhe ata që vijnë nga Maqedonia e shqiptarët e viseve tjera, numri kalon njëzet. Është një karvan i pafund, një lëvizje që nuk ndalet.
Kosova sot është e ndarë në dy botë: ajo e pasanikëve, ku jeta vazhdon me luks dhe rehati, dhe ajo e të varfërve, ku çdo ditë është një betejë për mbijetesë. Në spitale, pacientët duhet të blejnë edhe gjërat më elementare. Shumë njerëz nuk shihen as në sy, sikur varfëria të ishte faj, jo fatkeqësi.
Ky kontrast, kjo plagë sociale, është arsyeja pse autobusët mbushen plot çdo javë. Sepse për shumë të rinj, e ardhmja nuk shihet këtu – shihet atje, përtej kufirit, mes punëve të rënda, gjuhëve të huaja dhe mallin që nuk shuhet kurrë.
Dhe pyetja që rri pezull mbi këto rrugë, mbi këto kufij, mbi këta njerëz është gjithmonë e njëjtë, por ende pa përgjigje:
Kur do të vijnë ditët e mira?
Sam24.info
( Foto ilustrim)