/ Nga Dashnim HEBIBI, SAM24.info /
Shqiptarët në vend të ndryshme të botës kanë ndërtuar një jetë të re, por një pjesë e madhe e tyre vazhdojnë të ruajnë lidhjet me kulturën, traditat dhe gjuhën shqipe. Sot, në Zvicër dhe vende të tjera të Evropës jetojnë me miliona shqiptarë, të cilët përfaqësojnë një komunitet të fuqishëm ekonomikisht dhe socialisht, ku vetëm në Zvicër parashihet se janë afërsisht 400.000. Brezi i parë ka kaluar sakrifica të mëdha për të siguruar një jetë më të mirë, pasta para lufta, lufta dhe pas lufta, ndërsa gjeneratat e reja po rriten në një realitet të ndryshëm, ku integrimi në vendet pritëse është i pashmangshëm.
Por, sfida më e madhe mbetet ruajtja e identitetit kombëtar
Me kalimin e kohës, rreziku që fëmijët dhe nipërit tanë të humbasin gjuhën shqipe, kulturën dhe lidhjet me rrënjët e tyre po bëhet gjithnjë e më i madh. Për këtë arsye, një kinema shqiptare, e shndërruar në një qendër kulturore, do të ishte një projekt jetik për diasporën tonë, duke krijuar një hapësirë të dedikuar për artin, kulturën dhe komunitetin shqiptar në Zvicër.
Pse është e nevojshme një kinema shqiptare në Zvicër?
Një projekt i tillë nuk është vetëm një dëshirë, por një domosdoshmëri për të siguruar që shqiptarët në diasporë të kenë një vend ku të ndihen më afër rrënjëve të tyre. Përveç shfaqjes së filmave shqiptarë, kjo do të ishte një qendër që do të promovonte kulturën tonë përmes eventeve, aktiviteteve edukative dhe artistike.
Shqiptarët janë një komunitet i madh dhe aktiv në Zvicër
Sipas statistikave, numri i shqiptarëve në Zvicër ka arritur në mbi 400,000, duke përfshirë shqiptarë nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut, Lugina e Preshevës, Mali i Zi dhe diaspora e dytë nga vendet e tjera të Evropës. Kjo shifër është e mjaftueshme për të justifikuar një investim të tillë, pasi një kinema shqiptare do të kishte një audiencë të madhe dhe të interesuar.
Motivimi i artistëve shqiptarë dhe promovimi i filmit shqiptar
Pavarësisht talentit dhe përpjekjeve të artistëve shqiptarë, shumë prej tyre hasin vështirësi në promovimin e punës së tyre. Një kinema shqiptare do të ishte një platformë ku regjisorët e rinj dhe producentët shqiptarë do të mund të shfaqnin krijimet e tyre, qofshin ato filma të shkurtër apo me metrazh të gjatë. Një hapësirë e tillë do të krijonte mundësi edhe për bashkëpunime ndërkombëtare dhe rritje të industrisë së filmit shqiptar.
Një qendër kulturore, jo vetëm një kinema
Një projekt i tillë nuk duhet të kufizohet vetëm në shfaqjen e filmave. Ai mund të zhvillohet në një qendër multifunksionale, e cila do të përfshinte:
- Një kafene ku vizitorët mund të socializohen para dhe pas filmave.
- Një bibliotekë me libra në shqip për të nxitur leximin dhe edukimin e të rinjve.
- Hapësira për organizimin e eventeve kulturore, si p.sh. festivale filmi, takime me artistë, ekspozita arti, ligjërata dhe punëtori për të rinjtë.
- Mësime të gjuhës shqipe dhe kurse për fëmijët që duan të mësojnë më shumë për kulturën dhe historinë shqiptare.
Një model i tillë është i suksesshëm në vende të tjera me diaspora të forta, si italianët, turqit apo arabët, të cilët kanë krijuar qendra të tilla për të ruajtur identitetin e tyre në vendet ku jetojnë.
Pse jo edhe një Universitet kur tashmë e kemi edhe Institutin Shkencor Helvetik të Evropës Juglindore me seli në Cyrih
Mbështetja nga komuniteti dhe afaristët shqiptarë
Komuniteti shqiptar në Zvicër ka shumë biznesmenë dhe afaristë të suksesshëm që mund të ndihmojnë në financimin e një projekti të tillë. Nëse secili kontribuon sadopak, kjo kinema mund të bëhet realitet shumë shpejt. Gjithashtu, një model investimi mund të përfshijë financime nga organizatat kulturore zvicerane, të cilat shpesh mbështesin projekte të diversitetit kulturor.
Kontributi i shtetit zviceran
Zvicra është një nga vendet më të hapura ndaj integrimit të komuniteteve të huaja, dhe shumë projekte kulturore marrin mbështetje financiare nga qeveria lokale dhe organizatat zvicerane. Kjo do të thotë se nëse projekti prezantohet në mënyrën e duhur, ai mund të përfitojë nga grantet dhe fondet për kulturën dhe integrimin.
Koha për të vepruar!
Nëse nuk merren hapa konkretë tani, rrezikojmë që brezat e rinj shqiptarë të humbasin lidhjen me identitetin e tyre. Sot, shumë fëmijë shqiptarë në Zvicër nuk flasin mirë shqip, nuk janë të ekspozuar ndaj artit dhe kulturës shqiptare dhe rriten me një ndjenjë të paqartë të përkatësisë së tyre kombëtare. Nëse vazhdojmë kështu, pas disa dekadash diaspora shqiptare mund të humbasë pjesën më të madhe të trashëgimisë së saj kulturore.
Shteti zviceran na ka dhënë mundësinë të jetojmë dhe të zhvillohemi njësoj si qytetarët zviceranë. Shumë prej nesh kemi marrë pasaportën zvicerane dhe kemi ndërtuar një jetë të re, por kjo nuk do të thotë se duhet të harrojmë rrënjët tona. Përkundrazi, duhet të investojmë në projekte që na ndihmojnë të ruajmë identitetin tonë dhe ta përcjellim atë tek fëmijët tanë.
Si mund të realizohet ky projekt?
Për të nisur këtë nismë, nevojiten disa hapa konkretë:
- Krijimi i një grupi pune me përfaqësues të komunitetit, afaristë dhe artistë shqiptarë që mund të udhëheqin këtë projekt.
- Hartimi i një plani biznesi dhe strategjie financiare, ku përcaktohen burimet e financimit dhe mënyra se si do të funksionojë kjo qendër.
- Bashkëpunimi me organizata kulturore në Zvicër dhe kërkimi i mbështetjes nga qeveria zvicerane për fonde dhe lehtësira ligjore.
- Promovimi i nismës përmes mediave shqiptare dhe rrjeteve sociale për të angazhuar komunitetin dhe për të mbledhur fonde.
A do ta bëjmë realitet këtë projekt?
Ne kemi fuqinë dhe mundësinë ta realizojmë këtë ide. Ajo që na duhet tani është veprimi! Koha nuk pret. Shqiptarët në diasporë kanë treguar se dinë të bashkohen për kauza të rëndësishme. Një kinema shqiptare në Zvicër nuk është vetëm një projekt – është një investim në të ardhmen e identitetit tonë kombëtar.
SAM24.info