Progresi aktual i Tiranës në negociatat e pranimit me BE shihet si një mundësi për të përmirësuar marrëdhëniet greko-shqiptare dhe zgjidhjen e mosmarrëveshjeve kryesore.
Kështu shkruan sot media e njohur greke Kathimerini, raporton se “kohët e fundit qeveria e kryeministrit të Shqipërisë, Edi Rama, ka proceduar me miratimin e ligjeve zbatuese të vitit 2017 të cilat parashikojnë në thelb të drejtën e vetëvendosjes për anëtarët e pakicës kombëtare greke edhe nëse ata jetojnë jashtë zonave ku kjo ishte e mundur”.
Për grekët kjo lëvizje specifike e çoi Athinën në vendimin për të mos bllokuar kapitullin e fundit të pranimit të hapur për Tiranën dhe të dyja palët duket se janë në konsultime të përhershme edhe për çështje të tjera të rëndësishme.
Rasti i eurodeputetit të N.D – Fredi Beleris punoi negativisht për marrëdhëniet greko-shqiptare dhe bëri zhurmë edhe në Tiranë, pasi u kuptua se edhe një konflikt i tillë me Greqinë mund t’a mbajë Shqipërinë jashtë orbitës evropiane.
Mes tensionit negociatat u zhvilluan kryesisht me fokus Brukselin. Edhe pse ishin intensive, atmosfera mbizotëronte ishte konstruktive.
“Athina ishte në kontakt me përfaqësuesit e pakicës kombëtare greke gjatë gjithë konsultimeve në prapaskenë për miratimin e ligjeve zbatuese, të cilat ranë dakord që në këtë mënyrë të sigurohet një nga të drejtat më të rëndësishme dhe më të përhershme të Minoritetit Kombëtar Grek”, raporton më tej Kathimerini.
Teksa hedh dritë mbi paktin mes dy vendeve, media greke shkruan se do të njihet roli i përcaktimit të lirë dhe individual, ndërkohë që për herë të parë aplikantit nuk i kërkohet të sigurojë dokumentet e regjistrimit për të mbështetur kërkesën e tij.
Në fushën e përdorimit të gjuhës nga një pakicë etnike, për herë të parë u pranua dëshira e kahershme e Greqisë, përtej kriterit të ekzistencës së të paktën 20% të popullsisë dhe rastit kur “pakica është tradicionalisht e gjallë” si kusht për të drejtën e përdorimit të gjuhës. Burime të mirinformuara, citon Kathimerini, thonë se ndonëse negociatat kanë qenë intensive, atmosfera ka qenë konstruktive.
“Në të njëjtën kohë, nga pala shqiptare ka vullnet për të rifilluar procesin e zgjidhjes së mosmarrëveshjes në delimitimin e Zonës Ekskluzive Ekonomike (ZEE). Në mesin e pakicës kombëtare greke ka edhe kënaqësi për faktin se tashmë mund të votohet me postë, që do të thotë se mund të votojnë edhe nëse punojnë në Greqi apo në një vend tjetër”, raporton Kathimerini.
Një tjetër çështje në tryezën e bisedimeve është edhe ajo e njohjes së sigurimeve shoqërore.
“Nga pala greke duhen pritur disa lëvizje të vullnetit të mirë. Më e rëndësishmja, e cila ka edhe pasoja politike në politikën shqiptare, është njohja e sigurimeve shoqërore (kryesisht pensionet, pra nënshkrimi i një marrëveshjeje mes Athinës dhe Tiranës). Negociatat për këtë kanë nisur tashmë gjatë muajve të fundit”, thuhet në raportin e Kathimerinit.
Përveç kësaj, Greqia do të jetë nën presion nga partnerët e saj evropianë për t’i dhënë fund zyrtarisht ligjit të luftës.
“Çështja më e vështirë për palën greke, natyrisht, lidhet me pronat e Çamëve, të cilët, si bashkëpunëtorë të nazistëve, u dëbuan nga Greqia Perëndimore pas luftës. Këto janë prona që janë nën ruajtje dhe aktualisht kanë të bëjnë me rreth 200 prona në zona të ndryshme”, njofton topchannel.