Nga Dashnim HEBIBI
Fjala që na erdhi nga Uskana
Në Uskanë, vend me histori të madhe e me njerëz të fortë, na erdhi selam nga një personalitet i kohës, një burrë që e njohin të gjithë: Haxhi Destan Useini, i njohur si Destan Premka. Ai na dërgoi përshëndetje përmes nipit të tij, Florim Useini, duke na bërë të ditur se burrëria nuk e pranon që miku të vijë te pragu i derës dhe të mos ndezë të paktën një cigare, të mos flasë për shqiptarinë dhe të mos ndajë kujtime e vepra.
Dera e Useinëve është e hapur për miq 24 orë. E tillë ka qenë gjithmonë: bujare, mikpritëse dhe e gatshme të presë çdo shqiptar me nder e respekt. Ne, me Meti Krasniqin, kishim në plan të vizitonim atë konak, por ndodhi ndryshe. Megjithatë, është e qartë se kur hyn në atë shtëpi, nuk mund të largohesh shpejt, sepse aty mysafiri nderohet me shpirt dhe koha nuk matet me orë, por me biseda e kujtime që vlejnë sa një jetë.
Trashëgimia e gjakut dhe besësHaxhi Destan Useini lindi e u rrit jetim, sepse babai i tij, Afmet Useini, ra dëshmor për kombin. Në këtë plagë të hershme ai e gjeti edhe forcën: e mori mbi supe jetën me gjithë barrën e saj dhe u bë shembull i sakrificës. Që i ri, u dallua si atdhetar i paepur, gjithmonë i gatshëm të ndihmojë shoqërinë, të mbrojë nderin e shqiptarëve dhe të ngrejë më lart dinjitetin e kombit.
Pllaka e dëshmorëve të fshatit, ku janë të skalitur emrat e atyre që ranë për liri, është fryt i iniciativës së tij. Aty gjendet edhe emri i babait të tij, Afmetit. Me këtë vepër, ai jo vetëm kujtoi të kaluarën, por na la amanet një të vërtetë të madhe: pa kujtuar dëshmorët, nuk ka ardhmëri me dinjitet.Njeri i kulturës dhe trashëgimisë shpirtëroreDestan Premka nuk është vetëm burrë qëndrese. Ai është edhe valltar i shkëlqyer, një flamurtar i gjallë i kulturës sonë popullore. Me veshje tradicionale, me plis të bardhë në kokë dhe me krenari në shpirt, ai mban gjallë vallet dhe këngët tona, duke e kthyer artin në mjet përbashkimi dhe forcimi të identitetit kombëtar.
Florim Useini me gjyshin
Plisi, që nuk e hoqi kurrë nga koka, nuk ishte thjesht një pjesë e veshjes. Ai është një betim, një shenjë burrërie dhe krenarie kombëtare. Në çdo tubim, në çdo udhëtim, ai shfaqet me plisin e bardhë, si simbol i përjetshëm i shqiptarisë.
Xhamia dhe flamuri – feja dhe kombi bashkë
Një nga veprat më madhore të tij ishte nisma për ndërtimin e xhamisë së parë në fshat. Ishte kohë e vështirë, ku pak kush guxonte të ngrinte objekte që bartnin mesazhe të forta kombëtare. Por ai e gdhendi flamurin kombëtar në minaren e saj, duke dhënë një mësim të pashlyeshëm: feja dhe kombi nuk përjashtojnë njëri-tjetrin, por ecin krah për krah.
Ky akt ishte gjuhë burrërie dhe mesazh për të gjithë: shqiptarët, kudo që janë, duhet të jenë të bashkuar, duke e parë fenë si forcë që e përplotëson kombin, jo që e ndan atë.Burrë fjalëpak e mençuri të madhe
Haxhi Destan Useini është burrë që nuk flet shumë, por fjala e tij ka peshë. Në traditën shqiptare thuhet: “Burrëria nuk matet me gjatësinë e fjalës, por me drejtësinë e saj.” Ky përshkrim i përket atij. Zëri i tij është i pastër, i drejtë, pa lajthitje, dhe secili që e dëgjon e kupton se ka përballë një njeri të mençur që ka parë shumë, ka përjetuar shumë dhe prapë flet me urtësi e maturi.Miqtë e tij thonë shpesh: “Burrat e vërtetë nuk mburren, por vepra e tyre flet më shumë se çdo fjalë.” Kjo është jeta e Destan Premkës: një jetë që flet vetë.
Trashëgimia që vazhdonSot, në moshën 84-vjeçare, ai gëzon respekt e shëndet. Por trashëgimia e tij nuk mbaron këtu. Ajo vazhdon përmes nipit të tij, Florim Useini, bir i Osmanit të ndjerë, i cili jeton në Zvicër. Florimi, me të njëjtin shpirt atdhetarie, vazhdon të ruajë e të përcjellë frymën e babait e të gjyshit, duke e kthyer amanetin e tij në vepra për shoqërinë dhe kombin.
Ky brez i ri, i udhëhequr nga fryma e gjyshërve, është dëshmi se burrat e vërtetë nuk vdesin kurrë: ata mbesin të gjallë në zemrat dhe veprat e pasardhësve të tyre.
Plani për takime me personalitetet e kohësNë të ardhmen e afërt, bashkë me Meti Krasniqin dhe disa miq të tjerë, kemi në plan të vizitojmë personalitete që janë në moshë të thyer. Është një detyrë morale dhe kombëtare të dëgjojmë nga goja e tyre histori, këshilla dhe mësime, sepse çdo fjalë e tyre është pasuri për brezat. Prijës i kësaj nisme do të jetë Florim Useini, i cili e ka bërë mision të jetës së tij ruajtjen e kujtesës kombëtare.
Një uratë për burrërinëShqiptarët kanë thënë gjithmonë: “Burrëria mbahet me besë, mençuria me fjalë, e kombi me vepra.” Në këtë thënie shfaqet vetë jeta e Haxhi Destan Useinit. Ai na mëson se burrat nuk maten me pasuri, por me gjurmët që lënë. Ata nuk maten me zhurmë, por me heshtjen që peshon më shumë se çdo fjalë.
Në konakun e tij, mysafiri është mik, fjala është e shtrenjtë dhe nderi është i shenjtë. Ky është amaneti që duhet ta mbajmë të gjallë.
Figura e Haxhi Destan Useinit – Destan Premkës është një gur themeli i shqiptarisë në Uskanë dhe më gjerë. Ai është burrë që e lidhi jetën me kombin, që e mban plisin mbi kokë si flamur të bardhë krenarie, që nuk iu dorëzua as sakrificës, as kohës.
Ne i urojmë jetë të gjatë e shëndet, dhe presim ditën kur do të ulemi në konakun e tij, për të dëgjuar historitë që nuk i gjen në libra, por që mbeten në kujtesën e atyre që e kanë jetuar historinë mbi supe.
Mirupafshim, me respekt e nderim për burrat që nuk plaken kurrë!