Nga Prof.dr.Xhavit LIPAJ, Zvicër
Koha nuk ecën më, ajo endet,
si një hije që ka harruar trupin.
Ne, njerëzit e epokës së vetëjustifikimeve,
kemi mësuar të flasim pa dëgjuar,
të shikojmë pa parë,
të jetojmë pa ndier.
Në çdo kafene bisedohet për ideal, por në çdo marrëveshje, ndërgjegjja vdes ngadalë.
Drita s’ka më krahë për të zbritur mbi tokë,
se dhe qielli është bërë partner
i tregut të mashtrimeve.
Në vend të zemrës kemi instalime morale,
në vend të mendjes,
algoritme që masin fitime.
E njeriu?
Një imitim i vetvetes në formë reklame, një fotografi me buzëqeshje të detyruar,
që fshihet pas filtrit të turpit.
Flasim për punë të mëdha,
por dorashka na bien në premtimin e parë.
Në çdo ndërtim të ri, rrënohet diçka e brendshme.
Në çdo ceremoni, një shpirt tjetër fiket.
Kështu, koha na e ha veten
me një qetësi kirurgjike.
Kjo s’është më shoqëri,
është një labor ku eksperimentohen ndjenjat.
Drejtësia është bërë një fjalë me pronar,
besa, një relike për muze,
dashuria, një kontratë me afat skadimi.
Kush mashtron me stil, bëhet figurë publike;
kush hesht nga ndershmëria,
shpallet i dobët dhe i pashpresë.
Në çdo teatër të jetës, maska është e detyrueshme.
Aktori e harron rolin,
se roli është bërë vetë realiteti.
Nëpër rrugë ecin njerëz me sytë e fikur,
nëpër mendje flet reklama, jo ndërgjegjja.
Kush guxon të thotë të vërtetën,
flijohet në altarin e ironisë kolektive.
Askush s’pyet më se kush jemi,
veç sa vlejmë.
Vlerat maten me valutë, jo me shpirt.
E në këtë shitore gjigante të ekzistencës,
njerzillaku blihet me zbritje.
Ndërsa ne,
rrimë në pritje të një epoke më të mirë,
duke harruar se epoka jemi vetë ne,
dhe ne s’jemi më.
Ku kemi mbetur, pra?
Në një gjysmëfjalë të pathënë,
në një premtim që nuk u mbajt,
në një shpresë që u shit për pak duartrokitje.
Koha kalon, por ne jo,
se kush s’ka më shpirt,
nuk mund të lëvizë në dritë.
Në horizont, heshtja ka marrë formën e njeriut,
dhe njeriu, formën e një statistike.
Dhe ndoshta kjo është fundi,
jo i botës, por i kuptimit.
Kur morali shuhet,
drita nuk fiket,
thjesht nuk ka më kush ta shohë.
Vetëm kështu …
